TEXTS - ΚΕΙΜΕΝΑ

BLACK HOLES

BLACK HOLES

Η Αλεξάνδρα Μαράτη  παρουσιάζει μια συνολική εγκατάσταση με κατασκευές στο χώρο, καθώς και επίτοιχα ζωγραφικά έργα : Πυραμίδες στα χρώματα της Ίριδας που εμπεριέχουν κρυπτικά σύμβολα, μεταλλικές αιωρούμενες τροχιές, κινούμενες με τον άνεμο αντανακλώντας  ολογράμματα, κυκλικοί ιπτάμενοι δίσκοι από μέταλλο, σαν όργανα μουσικά ή σχήματα – κάποια ζωγραφικά έργα με πυκνή διάχυση του σπρέι σε επάλληλες στρώσεις, νεφελώδεις χρωματικές αποχρώσεις και αποτυπώσεις, σαν διαδρομές σε αχνοϋφασμένα σύμπαντα.

Πρόθεση της καλλιτέχνιδας είναι να παραχθεί ένα παιγνιώδες και ταυτόχρονα κρυπτικό σύμπαν, να δομηθούν κρύπτες, όπου θα ταξινομούνται οικοδομήματα/βωμοί και εντυπώσεις από το προσωπικό ιδιόλεκτο ενός "ενορατικού channeling", σαν σε μία αόρατη διάσταση, η οποία εκκινεί διαδικασίες χαλάρωσης, ώστε να εναρμονιστούν οι εσωτερικές αντίρροπες δυνάμεις.

Η Θάλεια Στεφανίδου, Ιστορικός της Τέχνης, προσεγγίζοντας την καλλιτεχνική διαδικασία της Αλεξάνδρας Μαράτη, επισημαίνει: … παραφράζοντας τον τίτλο του μεσαιωνικού κειμένου ROSARIUM PHILOSOFORUM η καλλιτέχνις σαν μαθητευόμενη μέσα από τα δικά της ανεξιχνίαστα βάθη δημιουργεί σειρές  συμβολικών εικόνων αλχημιστή και ακόμη περιγράφει μορφές “μεταβίβασης” με την ψυχαναλυτική σημασία της λέξης. Και όπως η ίδια ομολογεί … η ζωγραφική και η γλυπτική μου εργασία δεν αποτελούν παρά πράξεις που “πατούν” σε ίχνη απόκρυφου λόγου, ώστε να ξορκίσουν με την πρακτική τους τις φοβίες και να προστατέψουν από τους εφιάλτες.

 EX – EL – IX – I – S

EXELIXIS*  is the connection of light and shade

“The analogy of contraries 
is the connection of light and shade, 
of height and hollow, 
of plenum and void.” 

Eliphas Lévi, Transcendental Magic – Its Doctrine and Ritual, 

transl. Arthur Edward Waite, 

London : George Redway, 1896, p. 167

I first wrote down the work’s title –itself part of the work: Exelixis – the Greek word for Evolution. 
I broke it down into syllables: EX – EL – IX – I – S.

The word’s power to make use of symbols-references, such as letters (X, ex – L, el), in order to convey the concept of size, of the monumental, and ultimately of the earthy intellect’s need to touch upon greatness, to construct the utopia of Babel, gave me pleasure; I was equally pleased by the serpentine-like dynamics of the word’s ending, bearing the harmoniously “endless” “S”. 

After this revealing game with the title’s writing, I started observing the work’s drawings, on which the artist had made handwritten notes of the technical details. My thoughts on the work’s elements wandered around the concepts of symmetry and transparency; around the connotations generated by the blue color; around the accumulation and emission of energy… Once again, my mind finally stumbled on the mental engraving of letters (X – L – S), foundational symbols whose combinations result to endless variations, references to statements for all past creations and for all possibilities of creation in the future.  

It’s all geometry, I thought; it seemed like a certain geometry of order and rhythm, of harmonious analogies that lead to the creation of a hermetic museum; a museum, which even though hermetic could be exhibited in plain view, offering and provoking conceptual stimulations and individual points of view. 

Alexandra Marati’s pyramid was constructed according to careful and accurate calculations of hidden substructures.

It incorporates a clearly visual definition of space and it functions as an armature arranged based on life rhythms, on the analogy of nature and on the analogy of oppositions.

A geometric, comprehensive universe ofis the connection of light and shade, 

 mathematic elegance that among others signals a point of entry to the infinite; in other words, engages with the unseen encounter with the “omnipresent” fourth dimension.

A concise geometric manifesto of both human arrogance and humility. 

Also, a kind of visual proposition that with decisive austerity seeks to opt for and to highlight an aesthetics of tolerance.

To conclude, here is a kind of epigram: X – L … S: 1. making the most out of the minimum can deliver the maximum; 2. when something is somewhere obscured, it can become evident elsewhere. Let this be seen as an aftermath and as a supplementary, aphoristic comment on the essence of the work’s title, on the concept of the word “Exelixis” / “Evolution”.

Thalea Stefanidou

June 2010

* A pyramid-shaped shell, 250cm high, standing on a square, 250x250cm, base, made of semi-transparent, cobalt colored, polycarbonate material.

One of the pyramid’s sides bears a triangle, isosceles opening which allows the audience to look directly into the pyramid’s interior.

There, hanging from the apex, a rotating, amphi-convex lenticular disc made of aluminum, the diameter of which is 50cm, while the maximum distance of its convex surfaces is 100cm long. 

On the pyramid’s exterior apex, an inverted conic hopper is attached. Made of polycarbonate material, the hopper emits a laser beam. It is 150cm high, and its base diameter is 100cm long.

At the opening’s entrance, a low bench which takes the shape of a sand-glass, made of non-transparent, polycarbonate material, is connected to a bioenergy mechanism, located in the construction interior.  

The light coming out of the pyramid becomes especially visible during the night.

– EXELIXIS – 

 ‘L’analogie des contraires, c’est le rapport de la lumière à l’ombre, de saillie au creux, du plein au vide…’

Eliphas Lévi, Dogme et rituel de la haute magie

…………………………………………………………………………………………………………….
Πρώτα έγραψα τον τίτλο του έργου συλλαβιστά – μέρος του έργου και αυτός, έτσι όπως τον έδωσε η καλλιτέχνης. EX –EL – IXI – S 
Έτσι χάρηκα τη δύναμη στην έναρξη της λέξης να δηλώνει με αναγωγημένα σύμβολα (Χ, ex – L, el) την έννοια του μεγέθους, του μνημειώδους, την ανάγκη της γήινης διάνοιας να αγγίζει την υπερβολή, χάρηκα όμως και τη σερπαντινάτη δυναμική στο τέλος της λέξης με το αρμονικά ‘ατέρμονο’ τελικό (S).
Μετά το αποκαλυπτικό παιχνίδι από τη γραφή του τίτλου και καθώς παρατηρούσα τα σχέδια της πυραμιδοειδούς κατασκευής, με τις πρακτικές τους διευκρινίσεις έκανα σκέψεις με αφορμή τα στοιχεία του έργου πάνω στις έννοιες της συμμετρίας, της διαφάνειας, της χρωματικής ψυχρότητας του μπλε, της συσσώρευσης και της εκπομπής ενέργειας, αλλά και της νοητικής χάραξης των γραμμάτων (X – L – S ), ως θεμελιωδών συμβόλων, που οι συνδυασμοί τους σχηματίζουν άπειρες παραλλαγές, σαν δηλώσεις γι’ αυτό που έχει ήδη δημιουργηθεί και γι’ αυτό που πρόκειται να γεννηθεί στο   μέλλον.    
Μια γεωμετρία, όλα, σκέφτηκα, με τάξη και μέτρο, με αρμονικές αναλογίες για τη δημιουργία ενός ερμητικού μουσείου, που ωστόσο μπορεί να εκτεθεί σε κοινή θέα και να παρέχει τα νοηματικά του ερεθίσματα σε προσωπικούς τρόπους προσέγγισης για τον καθένα.        

Η πυραμίδα της Αλεξάνδρας Μαράτη κατασκευάστηκε σύμφωνα με προσεκτικούς και ακριβείς υπολογισμούς κρυμμένων υποδομών.
Ενσωματώνει έναν καθαρά εικαστικό καθορισμό του διαστήματος και λειτουργεί ως ένας οπλισμός τακτοποιημένος με βάση ζωτικούς ρυθμούς, τη φυσική αναλογία και την αναλογία των αντιθέτων.
Ένα γεωμετρημένο ερμητικό σύμπαν μαθηματικής κομψότητας, που δηλώνει ανάμεσα σε άλλα και ένα σημείο εισόδου στο άπειρο, την αφανή με άλλα λόγια συνάντηση στην ‘πάντα παρούσα’ τέταρτη διάσταση.
Ένα συνοπτικό γεωμετρικό μανιφέστο της ανθρώπινης υπεροψίας αλλά και της ανθρώπινης ταπεινότητας ταυτόχρονα.
 Και ακόμη ένα είδος εικαστικής πρότασης που με αποφασιστική αυστηρότητα επιδιώκει να προκρίνει και να αναδείξει μιαν ανεξίθρησκη αισθητική.

Το επίγραμμα: X – L … S: 1. αξιοποιώντας το ελάχιστο μπορεί να αποσπάσει κανείς τα μέγιστα 2. ό,τι συσκοτίζεται κάπου γίνεται πρόδηλο αλλού ,ας ειδωθεί ως μιας μορφής επιμύθιο και ως συνοδευτικό (ερμητικό και) αφοριστικό σχόλιο για την ουσία της έννοιας εξέλιξη.   

ΘΑΛΕΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ – Ιούνιος 2010

* Πυραμιδοειδές κέλυφος από ημιδιαφανές, σε απόχρωση του κοβαλτίου πολικαρβονικό υλικό, ύψους 250 cm. και πλευρά της τετραγωνικής βάσης 250cm.

Σε μία του πλευρά δημιουργείται τριγωνικό άνοιγμα, σχισμή ισοσκελής, από την κορυφή έως τη βάση που επιτρέπει αμεσότερα την οπτική πρόσβαση στο εσωτερικό του κελύφους, από την κορυφή του οποίου κρέμεται δονούμενος και περιστρεφόμενος ένας αμφίκυρτος φακοειδής δίσκος από αλουμίνιο διαμέτρου 100cm., και με μέγιστη απόσταση κυρτών επιφανειών 50cm.

Στηριγμένη στην κορυφή και σε θέση ασταθούς ισορροπίας, η κατασκευή φέρει κωνική χοάνη από πολικαρβονικό υλικό, η οποία έχει  ύψος 150cm. και διάμετρο βάσης 100cm. Από τη χοάνη αυτή με μηχανισμό εκπέμπεται δέσμη ακτίνων leiser.

Ένας κύβος πλευράς 50cm. από αδιαφανές, στο χρώμα του κοβαλτίου και από πολικαρβονικό υλικό επίσης, στον οποίο έχει εγκιβωτιστεί βιοενέργεια, τοποθετείται εσωτερικά στη βάση της κατασκευής, στην είσοδο τού ανοίγματος.

(η αίσθηση φωτεινής χρωματικής ενέργειας είναι πιο έντονη τη νύχτα)

HERMETIC BOOK

THE  HERMETIC BOOK 

Die werden es sehen, denen von Ihm noch nichts verkündet ward und die verstehen, die noch nichts vernommen haben.

-          Heinrich Bӧll

1. (description of proposal and technical details – materials and dimensions)

This is a book/construction which, when extended, alludes to a pyramid with seven steps, and when compressed – with the help of magnets – comprises a square surface which has (7) concentric squares laid out in its interior.

Its upward extension as well as its contraction are based on the principle of “as above, so below”.

The base is 40cmΧ40cm in dimension, while the dimensions of the remaining steps in ascending order are 34cmΧ34cm, 28cmΧ28cm, 22cmΧ22cm, 16cmX16cm, 10cmX10cm, 4cmX4cm.

Thin magnetic stainless sheets have been used for the construction.

Excerpts of “cryptic” speech as well as fragments of images from past artworks by Alexandra Marati have been printed/inscribed on the surface of the base, as well as on all other outer surfaces of the magnetic sheets.

Blue LED lights have been placed on the base. Light mostly visible in darkness, with electrical power supply. Also, a small orgonite* sphere may float magnetically directly above the void between the smallest square and the tip of the pyramid-like construction.

*orgonite is an ethereal energy transformer which can operate with a wireless connection.

2. (theoretical approach)

"Tout, au monde, existe pour aboutir à un livre"

("Everything in the world exists in order to end up in a book")

-Stéphane Mallarmé

Mallarmé’s notion that the world exists only to end up in a book is like a kind of aphoristic statement on a version of a book in its absolute form : an ‘oeuvre totale’, in other words, which completes in its entirety the mnemonic dimension.

The proposal for a book in the shape of a pyramid, evoking a version of ‘ideal memory’, leads automatically to a visual proposal for the organizing and recording of the ‘ideal memory’ throughout the centuries.

Such an example – of, essentially, a utopian book – which extends in height but also contracts in both dimensions, projects on the one hand the promise of elevation in stages, and on the other that of equal, even access, where the different levels are assimilated to one another to form the concentric squares of the base in a rational arrangement of peace and simplicity.

The extracts of written discourse that were chosen, signs in secret languages (codes, allegories, symbols or verbal variations and rhythmic repetitions) from Plato, Heinrich Bӧll, Edgar Cayce, Jorge Luis Borges, Marcel Swob  ... – are interrelated in many ways, referring to one another directly or indirectly, allowing infinite possible combinations and dialogues or dimensions of perception.

A portable, pyramid-shaped manual of this kind, incorporating obscure extracts from writings on knowledge and thought, resembles a portable ‘shrine’, offered up in a purely personal decision of ritual ceremony.

- Thalea Stefanidou

art historian - curator

3. (excerpts – citations)

Plato :

Timaeus 37d: The father of the universe thought of making a kind of moving image of the eternal; and while setting heaven in order, he made an eternal image, moving according to number, of eternity remaining in unity. This, of course, is what we call time.

Lysis 214a: Poets are in fact the fathers of every discipline and our guides. It is they who admit that divinity is what creates friendship, because a god always draws those who are alike to each other.

.

Jorge Luis Borges :

The Keeper of the Books: Here they stand: gardens and temples and the reason for temples.

Exact music and exact words.

Ceremonies, which are the only wisdom that the Firmament accords to men.

THE  HERMETIC BOOK 

Die werden es sehen, denen von Ihm noch nichts verkündet ward und die verstehen, die noch nichts vernommen haben.

-          Heinrich Bӧll

1.(περιγραφή της πρότασης και τεχνικές λεπτομέρειες - υλικά και διαστάσεις -)

Πρόκειται για ένα βιβλίο/κατασκευή, το οποίο στο ανάπτυγμά του παραπέμπει σε πυραμίδα με εφτά αναβαθμούς, ενώ όταν συμπτύσσεται -με τη βοήθεια μαγνητών- αποτελεί ένα τετραγωνισμένο επίπεδο του οποίου η εσωτερική χωροταξία οργανώνει (7) ομόκεντρα τετράγωνα.

Το καθ' ύψος ανάπτυγμα αλλά και η σύντμησή του λειτουργούν με βάση την αρχή του δόγματος "όπως επάνω έτσι και κάτω".

Οι διαστάσεις της βάσης είναι 40cmΧ40cm και των υπολοίπων επιπέδων καθώς αυτά αναπτύσσονται, 34cmΧ34cm, 28cmΧ28cm, 22cmΧ22cm, 16cmX16cm, 10cmX10cm, 4cmX4cm

Το υλικό κατασκευής είναι μαγνητικό ανοξείδωτο σε λεπτά φύλλα.

Τόσο στο επίπεδο της βάσης, όσο και σε όλες τις εξωτερικές επιφάνειες των φύλλων μαγνητικού ανοξείδωτου αποτυπώνονται/εγγράφονται αποσπάσματα "κρυπτικού" λόγου, αλλά και αποσπάσματα εικόνων από προηγούμενες εικαστικές εργασίες της Αλεξάνδρας Μαράτη.

Στο επίπεδο της βάσης είναι τοποθετημένος φωτισμός led σε μπλε αποχρώσεις. Ο φωτισμός είναι πιο ευδιάκριτος στο σκοτάδι. Η λειτουργία του βασίζεται στη παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον μία μικρή σφαίρα οργωνίτη* είναι δυνατόν να ίπταται περιστρεφόμενη ακριβώς πάνω από το τελικό κενό του μικρότερου τετραγώνου προς την κορυφή της πυραμιδοειδούς κατασκευής.

*ο οργωνίτης, ένας αιθερικός μετατροπέας ενέργειας ο οποίος δύναται να λειτουργεί με ασύρματη σύνδεση.

2. (θεωρητική προσέγγιση)

"Tout, au monde, existe pour aboutir à un livre"

Stéphane Mallarmé

Η διατύπωση του Mallarmé,  πως ο κόσμος υπάρχει για να καταλήξει σε ένα βιβλίο, μοιάζει με ενός είδους αφοριστική δήλωση για την εκδοχή βιβλίου σε απόλυτη μορφή: ένα "oeuvre totale" δηλαδή, που ολοκληρώνει με πληρότητα τη μνημονική διάσταση.

Η πρόταση για ένα βιβλίο σε σχήμα πυραμίδας που παραπέμπει σε μία εκδοχή "ιδανικού μνημείου" οδηγεί αυτόματα σε εικαστική πρόταση  οργάνωσης και καταγραφής της "ιδανικής μνήμης" στους αιώνες των αιώνων.

Ένα τέτοιο δείγμα -ουτοπικού στην ουσία βιβλίου- που εκτείνεται καθ' ύψος αλλά και συρρικνώνεται στις δύο διαστάσεις, προβάλλει αφ' ενός την υπόσχεση της ανύψωσης με αναβαθμούς και αφ' ετέρου την ισόπεδη πρόσβαση, όταν τα διαφορετικά επίπεδα αφομοιώνονται το ένα μέσα στο άλλο για να διαμορφωθούν τα ομόκεντρα τετράγωνα της βάσης σε μια ορθολογική ταξιθεσία, ηρεμίας και απλότητας.

Τα αποσπάσματα λόγου που επιλέχτηκαν, νοήματα σε μυστικές γλώσσες (κρυπτογραφήματα, αλληγορίες, σύμβολα ή λεκτικές παραλλαγές και ρυθμικές επαναλήψεις) από Πλάτωνα, Heinrich Bӧll, Edgar Cayce, Jorge Luis Borges, Marcel Swob  …….- συνδέονται μεταξύ τους με πολλούς τρόπους και θα έλεγα πως άμεσα ή έμμεσα, το ένα παραπέμπει στο άλλο δίνοντας απεριόριστες δυνατότητες συνδυασμών και διαλόγων ή διαστάσεων αντίληψης.

Ένα τέτοιου είδους φορητό πυραμιδοειδές εγχειρίδιο, που έχει ενταφιάσει δυσκολοδιάβαστα  αποσπάσματα για τη γνώση και τη σκέψη, μοιάζει με φορητό "ιερό" που προσφέρεται σε καθαρά προσωπική απόφαση τελετουργικής εθιμοτυπίας.

  

Θάλεια Στεφανίδου

Απρίλιος 2011

3. (αποσπάσματα - παραθέματα)

Πλάτων:

Τίμαιος  37d: Ο πατέρας του σύμπαντος σκέφτηκε να φτιάξει κάποια κινητή εικόνα της αιωνιότητας. Έβαζε λοιπόν σε τάξη τον ουρανό οργανώνοντας τη ρυθμικά κινούμενη εικόνα της ακίνητης στην ενότητά της αιωνιότητας, αυτό που έχουμε ονομάσει χρόνο.  

Λύσις 214 a: Οι ποιητές είναι στην πραγματικότητα οι πατέρες κάθε επιστήμης και οι καθοδηγητές μας, είναι αυτοί που ομολογούν πως η θειότητα είναι η αιτία που δημιουργεί τη φιλία, γιατί πάντα ένας θεός ωθεί τον όμοιο προς αυτόν που του μοιάζει.

Jorge Luis Borges:

Tlon Uqbar, Orbis Tertius : Μία από τις φιλοσοφικές σχολές του Τλον διακηρύσσει πως η ιστορία του σύμπαντος -περιλαμβανομένης, φυσικά, της ζωής μας και κάθε λεπτομέρεια της ζωής μας- είναι η γραφή ενός ελάσσονος θεού, στην προσπάθειά του να επικοινωνήσει με ένα δαίμονα. Μια άλλη πως το σύμπαν μοιάζει με εκείνα τα κρυπτογραφήματα, στα οποία δεν λαμβάνονται όλα τα σύμβολα υπ' όψιν, και μόνον όσα συμβαίνουν κάθε τριακοσιοστή νύχτα είναι πραγματικά.

Η βιβλιοθήκη της Βαβέλ: Το σύμπαν (που άλλοι το λένε Η βιβλιοθήκη) αποτελείται από ένα ακαθόριστο και ίσως άπειρο αριθμό εξαγωνικών στοών, με τεράστιους αεραγωγούς στη μέση, περιφραγμένους με πολύ χαμηλά κάγκελα. Από οποιοδήποτε εξάγωνο, φαίνονται οι πάνω και οι κάτω όροφοι, ατελείωτα. Η διαρρύθμιση των στοών είναι απαράλλακτη.

Ο φύλακας των βιβλίων: Εδώ είναι οι κήποι, οι ναοί και η αιτία που υπάρχουν οι ναοί.

Η μουσική που πρέπει, τα λόγια τα σωστά.

Τελετουργίες - η μοναδική σοφία που το στερέωμα παραχωρεί στους ανθρώπους.

Dialogue with Thalea Stefanidou

1. Thalea: We met and first started working together on the occasion of your artwork presented at the Open 13 international exhibition, which is held every year at the Lido, Venice. The work was a pyramid installation, which was also presented in 2011 in Thessaloniki in the Biennale for Young Artists from the Mediterranean.

You have told me about an installation with pyramids you are currently working on, however this time in an indoor space. What do you think of including in this installation?

Alexandra: I will start by quoting an excerpt from a text by Borges, which I believe summarises – in a metaphorical manner – all the elements of this installation.

JUDA LEON ARRANGED AND REARRANGED

THE LETTERS INTO DARK VARIATIONS

AND, AT LAST, PRONOUNCED THE NAME THAT IS THE KEY,

THE DOOR, THE ECHO, THE GUEST AND THE PALACE…                    

In a way, my intention is to produce a playful and at the same time cryptic universe; to construct crypts where structures/altars and impressions of the personal idiolect of an “intuitive channelling” will be arranged, as in an invisible dimension, which initiates processes of relaxation so as to harmonise conflicting internal forces.

I dare say this is a visual depiction of the almost architectural dimension of the artist’s senses and delusions within an enclosed area of meditation, which reveals the meaning of paradise.

I am talking about pyramids constructed of “magnetic” materials and placed in a graded order: “AS ABOVE, SO BELOW”, as well as secret arks with spray powder mappings and carbon prints, which mirror spectral figures or describe space-time routes along the “DIAMOND WAY” of the lamas.

Energy vortexes, like “trees of life”, and hanging dream transmitters reproduce the colour gradations of the aura, while touch, and even breath, activate a system that disseminates blessings, thus causing therapeutic vibrations. I would like the general feeling to be that of the birth of light in the darkness, which contains hundreds of micro-universes, comparative to those brought about by philosophical archetypes at the theoretical level.

2. Thalea: Your answer reflected your affection or rather your inclination towards thought systems that arouse a certain cryptic language and esotericisms of all kinds. Please elaborate on those issues that appear to prevail in your work.

Alexandra: I will refer to an excerpt of an ontological nature, once again by Borges: THE PATH IS… THE STONE, and to another one from the Invisible Cities by Italo Calvino:

... WITH CITIES, IT IS AS WITH DREAMS: EVERYTHING IMAGINABLE CAN BE DREAMED, BUT EVEN THE MOST UNEXPECTED DREAM IS A REBUS THAT CONCEALS A DESIRE OR, ITS REVERSE, A FEAR... EVEN IF THE THREAD OF THEIR DISCOURSE IS SECRET, THEIR RULES ARE ABSURD, THEIR PERSPECTIVES DECEITFUL, AND EVERYTHING CONCEALS SOMETHING ELSE, and to a third excerpt from Plato’s Phaedrus: BUT THERE IS ALSO A MADNESS WHICH IS A DIVINE GIFT, AND THE SOURCE OF THE CHIEFEST BLESSINGS GRANTED TO MEN.

All three excerpts define – in an allegorical way – the creative process which comes to counter the fear of death and mortality. The tasks of painting or sculpting are none other than acts that “step” in the tracks of a secret language in order to cast out all fears and protect against nightmares through these practices. Something like the practices of Worship we see accompanying Faith in its different versions through the centuries. Man, as a creator, seems to function in the cosmic axis, between earth and sky, offering – through his art – a form of revelation similar to divination. It is a mystery approach such as that described through the images of the Major Arcana, images that convey the secret language of the subconscious.

3. Thalea: Let us recall our collaboration in a performance at the Technochoros art gallery in Athens. The basic element in this action caused a “contemplative loss” through a form of communication that placed weight on the rhythm of language as a system of voices, noises, harmony and musicality. An action that functioned in a particularly liberating way. This time, are you thinking of using sound in parallel with the purely artistic part of this work?

Alexandra: In a way I would say yes, because sound necessarily functions as a complement, a supplement or a derivative of the artistic statement. When one finds himself in the obscure, terraced universe with the crypts, he experiences a series of intermittent “echoes” that allude to a kind of spiritual voice/presence, which immediately manifested itself as a bright explosion with an echo and fire. This does not of course involve the enhancement or echo of sound, but the reforming of parallel actions. The perception of sound is based somewhat on the visitor’s selective course as he moves between the “secret” passages. Also, this sense of sound is related to fortuitous events and to what Jung referred to as synchronicity.

A specific but not directly visible point appears to arouse the spiritual alertness of individuals, thus stimulating their perception of sound or music.

4. Thalea: Think of titles of your works or actions, which complement your artistic proposals.

Alexandra: Gardens and Mirrors, Pnoes, Transits, Dreamcatchers, Trees of Life, Hermetic Book, Equilibrium, EX-EL-I-X-IS

I have reordered them so as to plan a route... within the garden, at the pace of EXELIXIS.

5. Thalea: A geometric shape is a symbol in itself. It generates feelings and ideas, similarly to the theosophical views of Mondrian, the spiritual composition of shapes, colours and auras according to Kandinsky, or the archetypal patterns encountered in primitive arts. How do you interact with these timeless, cosmological systems of thought?

Alexandra: All of the shapes I have used form the FLOWER OF LIFE MATRIX. As they split up they form new interdependent clusters through the senses.

Horizontal and vertical lines determine the flow of matter and the spirit, and it is these centres that determine the energy positioning of the bodies in the place of initiation in a way that will bring about the “primary” harmony, strength, tranquillity and therapeutic flow.

The squares, but mainly the circles and spirals set the pace for the recycling of energy.

The temporary/ephemeral mounting of the work over a period of one month alludes to a Mandala, which is formed and then destroyed...

6. Thalea: What is the relationship between your work and the view of being present in the specific space and time, like the ZEN experience, the here and now of the ZEN?

Alexandra: In a place where energy flows in abundance, there grow points and gates that link – in an interactive way – the space-time realities of individuals in the present.

A ritual in a natural space interspersed with “Trees of Life” is like an extension of paradise.

The written recording of instantaneous desire in the “Akashic” record of the universe penetrates the “Trees of Life” like a breath of air, turning them into a source of energy in an earthly paradise.

The instant recreation of the world by the artist and his escape to paradise, as it rises from nothing, offers a unique euphoria and sense of pleasure. As stated by Huxley in the Doors of Perception: AT HIS ENTRY INTO THAT WORLD HE SAW A HOST OF STAR POINTS AND WHAT LOOKED LIKE FRAGMENTS OF STAINED GLASS. THEN CAME DELICATE FLOATING FILMS OF COLOUR. THESE WERE DISPLACED BY AN ABRUPT RUSH OF COUNTLESS POINTS OF WHITE LIGHT SWEEPING ACROSS THE FIELD OF VISION.

7. Thalea: Give me a hint of your version of “Greekness” as a way of life, in other words as culture. Is it philosophical, ritualistic, a piece of global civilization that refers to the experience of reading/knowing the W(w)orld?

Alexandra: To me “Greekness” is an empirical step taken through the artistic ritual, which in a way restores Heraclitus’ view on enthusiasm and conquest.

I believe “Greekness” also means the connection between people and “Divine Forces” and the “Universal Mind”.

It is also the equation of Hades and Dionysus, or meditation in the poetic areas of the pyramids…

“Greekness” is ultimately a perception of EX-EL-I-X-IS [evolution] going beyond the limits of any form of faith and any version of borders and restrictions, similar to the rationale behind Calvino’s invisible cities: such as PYRRHA, as the beginning of experience, ARMILLA as conversation, MORIANA as a breath, LEONIA as strength, EUPHEMIA as earthly recognition, Chloe as a passage to the garden, and ARGIA as placidity.

8. Thalea: To what extent does the core of your artistic work constitute a journal of experiences?

Alexandra: Journals/chronicles of trips taken for purposes of isolation, concentration and soul-searching. I see to it that my travels and long-term stays are in places that have a special vibe... Kemijärvi Lapland, Istanbul to name just a few.

Two milestones in this last project, which carried me away as a visitor to temples, ritualistic events, cemeteries, gardens, crypts, fragrances, sounds, primeval and contemporary musical instruments.

My works emerged on the spot; it is logical for the aura of the natural and urban landscape to have a strong effect on them. I always put a lot of work into the atmosphere of my works.

The Kemijärvi drawings are placed in arks. They are dark and cold and are surrounded by solitude, since their elements are sparsely placed in their spaces, thus conveying the feeling of the place where they were conceived and completed.

The days on earth and nights in the sky appear to mirror each other, since the absence of arctic night in the summer is strongly felt. I work with movement, touch, tiers, labyrinths, crypts, transparency, hazy surfaces, light and shadows on the drawings. “Diamondism” resulted from my long-term stay in Istanbul.

Works are like PNOES [breaths], they “evaporate” along with their place of conception.

It is the Here and the Now, the uniqueness of moments. Something like the atmosphere and Pamuk’s fantasy regarding the interpretation of the real: IF SHE WAS INDEED FROM THIS WORLD, SHE SEEMED TO HAVE BEEN CREATED FROM MEMORIES. IF SHE WAS FROM THE WORLD OF THE FUTURE, SHE CARRIED THE FEARS AND SADNESS OF THAT WORLD… I WATCHED HER, WITHOUT REALISING THAT I WAS LOOKING AT HER… I WAS AFRAID SHE WOULD BECOME REAL IF I LOOKED AT HER LONGER…

The spirals were created by me in Venice using Murano glass, at a fleeting moment in time five years ago, not yet knowing their destination. At some point they were incorporated into this installation as necessary elements thereof.

The reflectors and crystals multiplied after my stay last summer in Istanbul, a city with elaborate decorative elements, in order to function as elements of perceptiveness in the crypts, as the therapeutic reflection of the aura, in other words the extension of energy centres. They become instruments for the restructuring of cryptic language and are condensers of energy. Passages to parallel universes, where the invisible becomes visible through the mirror of memory.

9. Thalea: Alteration/copying/transfer: this is more or less how I perceive collective memory, as the foundation of every creative act. However, I believe that art’s past creates a certain “tradition” (in every sense of the word) for the artist, i.e. his duty to make a new and different start involving, not a fruitless survival, which is the hypocritical form of oblivion, but an effective recovery, which is the noble form of memory. Do you accept this? Would you like to comment?

Alexandra: The Shaman who sleepwalks, applying a certain visionary practice in order to map his visions in the order in which they appear to him like veils, is a parabolic image of the creative act and its sources. And this is a donation from the universe, going beyond historical time, where the indigo blue of Yves Klein or the “Divine Water” of the alchemists, along with Klee’s square microcosms, as well as the movements of celestial bodies, all – as a selective recollection – decipher the Chakras. We are thus talking about a complex series of shadings and flashes capable of recreating images of collective memory through purely personal experiences.

10. Thalea: Alexandra, how would you define the modern-day artist?

Alexandra: … someone for everybody and nobody at the same time. I also apply this perception to the definition of the artist through time.

“The artist carries Death within him, like a good priest his breviary” (H. Böll).

A visionary who – while creating – expands his consciousness and can see beyond the boundaries of existence, as if death penetrates him. He himself turns into a work (the work as the self). He is the matter which turns into energy and is never lost, which remains eternal, suspended in the hereafter, without the need to survive in the worldly social setting.

The modern-day artist must be a heretical experimenter who opens the doors to other realities such as the parallel universes of the subconscious. He must be a transformer of the real lives of others, but also of his own life. He must be completely loyal and dedicated to his unbending choices, the version of a “saint” who is giving and compassionate.

By visually peeling off the layers covering my painted surfaces, I am led to a certain meditation technique in order to taste the charm of the metallic hues, the iridescent diamondisms of blue and green, with swirls of an energy that is constantly transforming.

I think the visual arts are perhaps the one form of art that completely sets free creative power without limitations, far more than writing or music composition does... As W. B. YEATS uniquely put it: ...I SEEK AN IMAGE, NOT A BOOK....I CALL TO THE MYSTERIOUS ONE WHO YET SHALL WALK THE WET SANDS BY THE EDGE OF THE STREAM AND LOOK MOST LIKE ME, BEING INDEED MY DOUBLE...

ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΜΑΡΑΤΗ
ΚΑΙ ΤΗ ΘΑΛΕΙΑ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΕΧΝΗΣ

1.Θάλεια: Εμείς γνωριστήκαμε και κάναμε μία έναρξη συνεργασίας με αφορμή το έργο σου που παρουσιάστηκε στο Open 13, τη διεθνή έκθεση που οργανώνεται κάθε χρόνο στο Lidο της Βενετίας. Ήταν η εγκατάσταση μιας Πυραμίδας..., η οποία το 2011 παρουσιάστηκε και στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της Μπιενάλε Νέων της Μεσογείου.

Μου μίλησες για μια εγκατάσταση που ετοιμάζεις με Πυραμίδες, αλλά αυτή τη φορά σε εσωτερικό χώρο. Τι σκέφτεσαι πως θα περιλαμβάνει αυτή η εγκατάσταση;

Αλεξάνδρα: Θα σου απαντήσω αρχικά με ένα παράθεμα από κείμενο του Μπόρχες που πιστεύω πως συνοψίζει  με μεταφορικό τρόπο όλα τα στοιχεία που αφορούν αυτή την εγκατάσταση.

ΒΑΛΘΗΚΕ Ο JUDA LEON ΝΑ ΜΕΤΑΘΕΣΕΙ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΕ ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ

ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΦΕΡΕΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ,

Η ΠΟΡΤΑ, Η ΗΧΩ, Ο ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ, ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΑΤΙ...                                     

Με έναν τρόπο πρόθεσή μου είναι να παραχθεί ένα παιγνιώδες και ταυτόχρονα κρυπτικό σύμπαν, να δομηθούν κρύπτες, όπου θα ταξινομούνται οικοδομήματα/βωμοί και εντυπώσεις από το προσωπικό ιδιόλεκτο ενός "ενορατικού channeling", σαν σε μία αόρατη διάσταση, η οποία εκκινεί διαδικασίες χαλάρωσης, ώστε να εναρμονιστούν οι εσωτερικές αντίρροπες δυνάμεις.

Θα τολμούσα να μιλήσω για μια εικαστική κατάθεση της σχεδόν αρχιτεκτονικής διάστασης των αισθήσεων και παραισθήσεων του καλλιτέχνη, μέσα σε έναν περίκλειστο χώρο διαλογισμού, που αποκαλύπτει την έννοια του παραδείσου.

Πυραμίδες εννοώ "μαγνητικού" υλικού, τοποθετημένες σε διάταξη αναβαθμών: "ΟΠΩΣ ΕΠΑΝΩ ΕΤΣΙ ΚΑΙ ΚΑΤΩ", ακόμη μυστικές κιβωτοί με χαρτογραφήσεις από σκόνες σπρέι και αποτυπώματα άνθρακα, που καθρεφτίζουν φασματικές μορφές, ή περιγράφουν χωροχρονικές διαδρομές για το "ΔΙΑΜΑΝΤΕΝΙΟ ΔΡΟΜΟ" των Λάμα.

Ενεργειακές δίνες, σαν "δέντρα ζωής" και κρεμαστοί ονειροπομποί, αναπαράγουν χρωματικές διαβαθμίσεις της αύρας, ενώ η αφή, ακόμη και η ανάσα ενεργοποιούν ένα σύστημα που διαχέει ευχές, προκαλώντας θεραπευτικές δονήσεις. Η γενική αίσθηση θα ήθελα να είναι αυτή της γέννησης του φωτός μέσα σε σκοτάδι, το οποίο εμπεριέχει εκατοντάδες μικρό-σύμπαντα, ανάλογα με αυτά που προκαλούν τα φιλοσοφικά αρχέτυπα σε θεωρητικό επίπεδο.    

2.Θάλεια: Η απάντησή σου περιελάμβανε τη συγκίνηση ή μάλλον τη ροπή σου σε συστήματα σκέψης που ανακινούν κρυπτικό λόγο, εσωτερισμούς παντός τύπου. Τοποθετήσου λίγο πιο αναλυτικά πάνω σε αυτά τα ζητήματα, τα οποία φαίνεται να είναι κυρίαρχα στη δουλειά σου.

Αλεξάνδρα: Θα αναφέρω ένα παράθεμα οντολογικής τάξεως και πάλι από τον  Μπόρχες: Ο ΔΡΟΜΟΣ ΕΙΝΑΙ... Η ΛΙΘΟΣ, ένα άλλο από τις Αόρατες Πόλεις του Ίταλο Καλβίνο:

... ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΟΠΩΣ ΣΤΑ ΟΝΕΙΡΑ: Ο,ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΟΝΕΙΡΕΥΤΕΙ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΙΟ ΑΝΑΠΑΝΤΕΧΟ ΟΝΕΙΡΟ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΓΡΙΦΟΣ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΙ ΜΙΑ ΕΠΙΘΥΜΙΑ, Ή ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΤΗΣ, ΜΙΑ ΕΥΦΟΡΙΑ... ΠΑΡΟΤΙ ΤΟ ΝΗΜΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΣΥΝΔΕΕΙ ΕΙΝΑΙ ΜΥΣΤΙΚΟ, ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΛΟΓΟΙ, ΟΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΕΙΣΤΙΚΕΣ, ΚΑΙ ΚΑΘΕ ΠΡΑΓΜΑ ΚΡΥΒΕΙ ΚΑΙ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΠΡΑΓΜΑ, και ένα τρίτο από τον Πλάτωνα στο Φαίδρο... ΝΥΝ ΔΕ ΤΑ ΜΕΓΙΣΤΑ  ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΗΜΙΝ ΓΙΓΝΕΤΑΙ ΔΙΑ ΜΑΝΙΑΣ, ΘΕΙΑ ΜΕΝΤΟΙ ΔΟΣΕΙ ΔΙΔΟΜΕΝΗΣ.

Και στα τρία αυτά παραθέματα προσδιορίζεται με αλληγορικό τρόπο η δημιουργική διαδικασία, που έρχεται να αντιπαρατεθεί στο φόβο του θανάτου και στη θνητότητα.  Η ζωγραφική ή η γλυπτική εργασία δεν αποτελούν παρά πράξεις που "πατούν" σε ίχνη απόκρυφου λόγου, ώστε να ξορκίσουν με την πρακτική τους τις φοβίες και να προστατεύουν από τους εφιάλτες. Κάτι σαν τις πρακτικές Λατρείας που βλέπουμε να συνοδεύουν την Πίστη στις διαφορετικές της εκδοχές μέσα στους αιώνες. Ο άνθρωπος, ως δημιουργός, μοιάζει να λειτουργεί στον κοσμικό άξονα, ανάμεσα σε γη και ουρανό, ασκώντας με την τέχνη του ένα είδος αποκάλυψης ανάλογης με τη μαντική. Πρόκειται για μια προσέγγιση μυστηρίου όπως αυτή περιγράφεται μέσα από τις εικόνες της μεγάλης Αρκάνας, εικόνες οι οποίες μεταφέρουν την κρυφή γλώσσα του ασυνειδήτου.     

3.Θάλεια: Θα σου θυμίσω τη συνεργασία μας σε μία performance που πραγματοποιήθηκε στη γκαλερί "Τεχνοχώρος", στην Αθήνα. Το βασικό στοιχείο σε αυτή τη δράση προκαλούσε ένα "διαλογιστικό χάσιμο" μέσα από μια επικοινωνία που έδινε βαρύτητα στο ρυθμό της γλώσσας, ως συστήματος φωνών, θορύβων, αρμονίας και μουσικότητας. Μια δράση που λειτούργησε ιδιαιτέρως απελευθερωτικά. Αυτή τη φορά σκέφτεσαι να κάνεις χρήση του ήχου παράλληλα με το καθαρά εικαστικό μέρος;

Αλεξάνδρα: Κατά κάποιον τρόπο θα έλεγα ναι, γιατί ο ήχος λειτουργεί αναγκαστικά  ως συμπλήρωμα, παραπλήρωμα, ή απότοκο της εικαστικής κατάθεσης. Όταν κάποιος βρεθεί στο συσκοτισμένο κλιμακωτό σύμπαν με τις κρύπτες, του προκαλείται μια σειρά από περιοδικές "αντηχήσεις" που παραπέμπουν σε ένα είδος πνευματικής φωνής/παρουσίας, άμεσα έκδηλης, σαν μια φωταυγή έκρηξη, με ηχώ και πυρ. Δεν πρόκειται βέβαια για μια ενίσχυση ή αντήχηση ήχου,  αλλά για μια ανασύνθεση παράλληλων δράσεων. Η αντίληψη του ήχου βασίζεται μάλλον στην επιλεκτική πορεία του επισκέπτη, καθώς αυτός κινείται ανάμεσα στα "μυστικά" περάσματα. Ακόμη αυτή η αίσθηση του ήχου έχει σχέση με το τυχαίο και με ό,τι ο  Jung ονόμαζε synchronicity.

Φαίνεται κάποιο συγκεκριμένο, αλλά όχι άμεσα ορατό σημείο να αφυπνίζει την ψυχική ετοιμότητα, προκαλώντας ηχητική ή μουσική αντίληψη.

4. Θάλεια: Θυμήσου τίτλους έργων ή δράσεών σου, οι οποίοι συμπληρώνουν τις εικαστικές σου προτάσεις.

Αλεξάνδρα: "Gardens and Mirrors", "Pnoes", "Transits", "Dreamcatchers", "Trees of Life",
"Hermetic Book", "Equilibrium", "EX-EL-IX-I-S"

Τους ανακατατάσσω, ώστε να οργανωθεί μια διαδρομή... εντός του κήπου, με βηματισμό EXELIXIS

5.Θάλεια:  Μια γεωμετρική φόρμα είναι από μόνη της σύμβολο. Παράγει αισθήσεις και ιδέες, παρόμοια με τις θεοσοφικές αντιλήψεις του Mondrian, το πνευματικό συντακτικό σχημάτων, χρωμάτων και αύρας κατά Kandinsky, ή τα αρχετυπικά μοτίβα που συναντούμε στις primitive arts. Πώς συνδιαλέγεσαι με αυτά τα διαχρονικά, κοσμολογικά συστήματα σκέψης;

Αλεξάνδρα: Όλα τα σχήματα που χρησιμοποίησα συνθέτουν τη ΜΗΤΡΑ-FLOWER OF LIFE, τα οποία καθώς διασπώνται σχηματίζουν νέα συμπλέγματα, αλληλένδετα μεταξύ τους, μέσω των αισθήσεων.

Οριζόντιες και κάθετες ορίζουν τη ροή της ύλης και του πνεύματος και είναι αυτοί οι άξονες που καθορίζουν την ενεργειακή τοποθέτηση των σωμάτων στο χώρο της μύησης, ώστε να συντελείται η "πρωταρχική" αρμονία, η δύναμη, η ηρεμία, η θεραπευτική ροή.

Τα τετράγωνα, αλλά κυρίως οι κύκλοι και οι σπείρες αποτελούν το ρυθμό ανακύκλωσης της ενέργειας.

Το προσωρινό/εφήμερο στήσιμο στη διάρκεια ενός μηνός παραπέμπει σε Μάνταλα που  μορφοποιείται και μετά καταστρέφεται...

6.Θάλεια: Τι σχέση έχει η δουλειά σου με την άποψη: να είναι κανείς παρών στο συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, σαν την εμπειρία του ΖΕΝ, το εδώ και τώρα του ΖΕΝ;

Αλεξάνδρα: Σε τόπο όπου ρέει άφθονη ενέργεια, "φύονται" σημεία, πύλες που συνδέουν με διαδραστικό τρόπο τις χωροχρονικές πραγματικότητες των προσώπων στο παρόν.

Ένα τελετουργικό σε φυσικό χώρο διάσπαρτο με "Δέντρα Ζωής" είναι σαν μια  προέκταση  παραδείσου.

Η έγγραφη κατάθεση της στιγμιαίας επιθυμίας στο "Ακασικό" αρχείο του σύμπαντος διαπερνά σαν πνοή τα "Δέντρα Ζωής", μετατρέποντάς τα σε πηγή ενέργειας  επίγειου παραδείσου.

Η αναδημιουργία του κόσμου στη στιγμή από τον καλλιτέχνη και η διαφυγή του στον παράδεισο, καθώς αυτός αναδύεται εκ του μηδενός, προσφέρει μοναδική ευφορία και είσπραξη ηδονής. Και όπως είπε και ο Χάξλευ  στις "Πύλες της αντίληψης": ΣΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΣΕ ΕΚΕΙΝΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, ΕΙΔΕ ΕΝΑ ΠΛΗΘΟΣ ΑΠΟ ΑΣΤΡΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ ΠΟΥ ΕΜΟΙΑΖΕ ΜΕ ΚΟΜΜΑΤΙΑ ΑΠΟ ΧΡΩΜΑΤΙΣΤΟ ΓΥΑΛΙ. ΥΣΤΕΡΑ ΗΡΘΑΝ ΕΥΘΡΑΥΣΤΑ ΠΛΩΤΑ ΣΤΡΩΜΑΤΑ ΧΡΩΜΑΤΩΝ. ΚΑΙ ΑΥΤΑ ΕΚΤΟΠΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΤΟΜΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΑΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΛΕΥΚΟΥ ΦΩΤΟΣ, ΠΟΥ ΑΙΩΡΟΥΝΤΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΟΠΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ..

7.Θάλεια: Δώσε μου ένα στίγμα της δικής σου εκδοχής της "ελληνικότητας", ως τρόπου βίου, δηλαδή πολιτισμού. Είναι φιλοσοφική, είναι τελετουργική, είναι κομμάτι του παγκόσμιου πολιτισμού που αναφέρεται στην εμπειρία ανά-γνωσης του Κ(κ)όσμου;...

Αλεξάνδρα: Η "Ελληνικότητα" για μένα αποτελεί το εμπειρικό βήμα μέσα από το εικαστικό τελετουργικό, που επαναφέρει κατά κάποιον τρόπο την άποψη του Ηράκλειτου για τον ενθουσιασμό και την κατάκτηση.

"Ελληνικότητα", πιστεύω πως σημαίνει επίσης τη σύνδεση των ανθρώπων με τις "Θείες Δυνάμεις" και το "Συμπαντικό Νου".

Ακόμη την ταύτιση του Άδη με το Διόνυσο, ή το διαλογισμό στους ποιητικούς χώρους των πυραμίδων...

"Ελληνικότητα" είναι, εν τέλει, μια αντίληψη EX-EL-I-X-IS πέραν ορίων οποιασδήποτε μορφής  πίστης και εκδοχής  συνόρων και περιορισμών, παρόμοια με τη λογική των αόρατων πόλεων του Καλβίνο: όπως η ΠΙΡΡΑ.. ως η αρχή της εμπειρίας, η ΑΡΜΙΛΑ.. ως συνομιλία, η ΜΟΡΙΑΝΑ.. ως φύσημα, η ΛΕΟΝΙΑ.. ως δύναμη, η ΕΥΦΗΜΙΑ.. ως γήινη αναγνώριση, η ΧΛΟΗ.. ως πέρασμα στον κήπο, η ΑΡΓΕΙΑ.. ως μεγάλη αταραξία.

8.Θάλεια: Πόσο η καλλιτεχνική σου εργασία αποτελεί στον κεντρικό της πυρήνα ένα ημερολόγιο εμπειριών;

Αλεξάνδρα: Ημερολόγια/χρονικά ταξιδίων για απομόνωση, αυτοσυγκέντρωση και ενδοσκόπηση. Επιδιώκω οι περιηγήσεις μου  και οι αρκετά μακρόχρονες διαμονές μου να συμβαίνουν σε τόπους με ειδική δόνηση... Kemijärvi Lapland, Istanbul για να αναφέρω μερικά ενδεικτικά ονόματα.

Δύο τόποι σταθμοί για αυτή την τελευταία εργασία με παρέσυραν σαν επισκέπτη σε ναούς, τελετουργικά δρώμενα, νεκροταφεία, κήπους, κρύπτες, μυρωδιές, ακούσματα, αρχέγονα και σύγχρονα μουσικά όργανα.

Τα έργα που προέκυψαν επί τόπου, είναι εύλογο να έχουν έντονη την επίδραση της αύρας του φυσικού και αστικού τοπίου. Δουλεύω πάντα ιδιαίτερα την ατμόσφαιρα των έργων μου.

Τα Kemijärvi σχέδια είναι τοποθετημένα εντός κιβωτών,  είναι σκοτεινά και ψυχρά, έχουν μια περιρρέουσα ερημικότητα, καθώς τα στοιχεία τους είναι αραιά τοποθετημένα στο χώρο τους, μεταφέροντας την αίσθηση του τόπου, όπου έγινε η σύλληψη ή και η ολοκλήρωσή τους.

Οι μέρες στη γη και οι νύχτες στον ουρανό είναι σαν να αλληλοκαθρεφτίζονται, γιατί η απουσία της αρκτικής νύχτας το καλοκαίρι γίνεται ιδιαίτερα αισθητή. Δουλεύω με την κίνηση, την αφή, τους αναβαθμούς, τους λαβυρίνθους, τις κρύπτες, τη διαφάνεια, τη θολή επιφάνεια, το φως και τη σκιά πάνω στα σχέδια. Ο "διαμαντισμός”" προέκυψε μετά από μακρόχρονη διαμονή στο Ισταμπούλ.

Τα έργα είναι ΠΝΟΕΣ, "εξατμίζονται" μαζί με το χώρο σύλληψης τους.

Είναι το Εδώ και το Τώρα, είναι η μοναδικότητα των στιγμών. Κάτι σαν την ατμόσφαιρα και το φαντασιακό του  Παμούκ για την ερμηνεία του πραγματικού: ΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ,ΦΑΙΝΟΤΑΝ ΝΑ ΕΧΕΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΕΙ ΑΠΟ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ.ΑΝ ΗΤΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ,ΚΟΥΒΑΛΟΥΣΕ ΤΙΣ ΦΟΒΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΘΛΙΨΗ ΕΚΕΙΝΟΥ... ΤΗΝ ΠΑΡΑΤΗΡΟΥΣΑ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΩ ΟΤΙ ΤΗΝ ΚΟΙΤΑΖΩ..ΦΟΒΟΜΟΥΝ ΟΤΙ ΘΑ ΓΙΝΟΤΑΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ,ΑΝ ΤΗΝ ΚΟΙΤΑΖΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ...

Οι σπείρες κατασκευάστηκαν στη Βενετία από εμένα την ίδια με γυαλί Murano,  σε  ανυποψίαστο χρόνο, προ πενταετίας, μη γνωρίζοντας ακόμη τον προορισμό τους. Κάποια στιγμή ενσωματώθηκαν σε αυτήν την εγκατάσταση, σαν απαραίτητες. 

Κάτοπτρα και  κρύσταλλοι πολλαπλασιάστηκαν μετά από την παραμονή μου το τελευταίο καλοκαίρι στο Ισταμπούλ, μια πόλη με περίτεχνα διακοσμητικά στοιχεία, για να λειτουργήσουν ως στοιχεία διόρασης μέσα σε κρύπτες, θεραπευτικής ανάκλασης της αύρας, της προέκτασης δηλαδή των ενεργειακών κέντρων. Γίνονται όργανα αναδόμησης του κρυπτικού λόγου, είναι συμπυκνωτές ενέργειας. Περάσματα σε παράλληλα σύμπαντα, όπου το αόρατο  γίνεται ορατό μέσα στον καθρέπτη της μνήμης.

9.Θάλεια: Μεταποίηση/αντιγραφή/μεταγραφή: κάπως έτσι εγώ αντιλαμβάνομαι τη συλλογική μνήμη, ως υπόβαθρο κάθε δημιουργικής πράξης. Ωστόσο πιστεύω πως το παρελθόν της τέχνης, δημιουργεί στον καλλιτέχνη μια "παράδοση", (με την πολλαπλή σημασία της λέξης), το καθήκον δηλαδή να ξαναρχίσει διαφορετικά, όχι μια στείρα επιβίωση, που είναι η υποκριτική μορφή της λήθης, αλλά την αποτελεσματική ανάκτηση, που αποτελεί την ευγενή μορφή της μνήμης. Είναι κάτι που το αποδέχεσαι; Θέλεις να το σχολιάσεις;

Αλεξάνδρα: Ο Σαμάνας που ονειροβατεί, ασκώντας ενός τύπου ενορατική πρακτική, προκειμένου να χαρτογραφήσει τα οράματά του με τη σειρά που αυτά του εμφανίζονται σαν πέπλα, είναι μια παραβολική εικόνα για τη δημιουργική πράξη και τις πηγές της. Και είναι αυτό μια δωρεά του σύμπαντος, πέραν ιστορικού χρόνου, όπου το μπλε ίντιγκο του Yves Klein, ή το  "Θείο Ύδωρ" των αλχημιστών, μαζί με τους τετραγωνισμένους μικρόκοσμους του Klee, αλλά και τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων, όλα, έτσι σαν επιλεκτική ενθύμηση, αποκρυπτογραφούν τα Τσάκρας. Μια  δαιδαλώδης επομένως σειρά φωτοσκιάσεων και αναλαμπών, ικανών να αναπλάσουν εικόνες συλλογικής μνήμης μέσα από καθαρά ατομικά βιώματα.

10.Θάλεια:  Αλεξάνδρα, πώς προσδιορίζεις τον καλλιτέχνη σήμερα;

Αλεξάνδρα: ..κάποιον για όλους και για κανέναν ταυτόχρονα. Αυτή την αντίληψη τη νοώ και διαχρονικά για τον προσδιορισμό της έννοιας καλλιτέχνης.

"Ο καλλιτέχνης κουβαλά το θάνατο πάντα μαζί του, όπως ο καλός ιερέας  τη  σύνοψη του" (Η. Böll).

Οραματιστής, που καθώς δημιουργεί, διευρύνει τη συνείδηση του, που βλέπει πέρα από τα όρια της ύπαρξης, σαν ο θάνατος να τον  διαπερνά. Ο ίδιος μετατρέπεται σε έργο (το έργο ως εαυτός). Είναι η ύλη που γίνεται ενέργεια και δε χάνεται, που   παραμένει αέναη,  αιωρούμενη στο επέκεινα, χωρίς την ανάγκη να επιβιώσει  μέσα στο κατά κόσμον νοούμενο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Ο σημερινός καλλιτέχνης οφείλει να είναι ένας  αιρετικός πειραματιστής, που να ανοίγει πύλες σε άλλες πραγματικότητες, σαν στα παράλληλα σύμπαντα του ασυνειδήτου. Ένας μεταμορφωτής της πραγματικής ζωής των άλλων, αλλά και της δικής του. Ένας απόλυτα πιστός και αφοσιωμένος στο μονόδρομο των επιλογών του,  εκδοχή "αγίου" που προσφέρει και συμπονά.

Ξεφλουδίζοντας οπτικά τις στρώσεις που καλύπτουν τις επιζωγραφισμένες επιφάνειες των έργων μου, οδηγούμαι σε μιας μορφής τεχνική διαλογισμού, για να γευτώ τη γοητεία των μεταλλικών αποχρώσεων, τους ιριδίζοντες διαμαντισμούς του μπλε και του πράσινου, με τους στροβίλους της ενέργειας που συνεχώς μεταλλάσσεται.

Τα εικαστικά, σκέφτομαι, πως ίσως είναι η τέχνη που απελευθερώνει ολοκληρωτικά και χωρίς περιορισμούς τη δημιουργική δυναμική, πολύ περισσότερο από τη συγγραφή ή τη μουσική σύνθεση... Ο W.B.YEATS, το διατύπωσε μοναδικά:..I SEEK AN IMAGE,NOT A BOOK....I CALL TO THE MYSTERIOUS ONE WHO YET SHALL WALK THE WET SANDS BY THE EDGE OF THE STREAM AND LOOK MOST LIKE ME, BEING INDEED MY DOUBLE...

PNOES

PNOES

The playful universe of Alexandra Marati offers an arrangement of altar-like edifices and impressions from a personal idiolect – the channelling into visual terms of an invisible dimension. The works refer to the physical process of relaxation, and the harmonizing of internal opposing forces.

Through the primordial art of meditation, spiral flows of breathing energy reproduce in different colour tones the breath of life itself, and a visual record of momentary desires, recorded in the AKASHA of the universe, releasing healing vibrations and wishes…

AKASHA (breath = ash à S infinite)

The spiral trees of life are permeated by vital energy, breath, transforming them into dimensional gateways of the axis mundi and sources of cosmogony, transcending the various levels of reality and opening up a portal to another form of consciousness.

Through an inner light source of a concentric cosmic nucleus, a blue crystalline energy is accumulated in pyramid-shaped plates of magnetic material (the tectonic plates of the earth), amplifying their vibrations in a gradual process of ascent – both upwards and downwards. The hovering mirrors in the interior of the sometimes hidden library evoke parallel universes and magnetic fields in which there is suspended a cosmic sphere of more sublime associations.

Mystic images, trapped in a spectral existence, alternate forms in their shadowy, labyrinthine web, marked by the dissemination of coloured dust (spray paint) over many levels, with strokes of the brush and patches rubbed in with charcoal evoking memories of stellar and atomic collisions in Light and Darkness. The evolution of the earth through the progress of nature, as reflected in the surface, creates from a distance the sense of the recurrent parallel Self, the gateway to the stars…

Alexandra Marati

PNOES 

Στο παιγνιώδες σύμπαν της Αλεξάνδρας Μαράτη ταξινομούνται οικοδομήματα-βωμοί και εντυπώσεις από το προσωπικό ιδιόλεκτο ενός ενορατικού channeling στην αόρατη διάσταση, αναφερόμενο στη φυσική διαδικασία της χαλάρωσης και της εναρμόνισης εσωτερικών αντίρροπων δυνάμεων.

Μέσα από την αρχέγονη τέχνη του Διαλογισμού με πνευστές ενεργειακές σπείρες που αναπαράγουν σε χρωματικές διαβαθμίσεις της αύρας, την ανάσα και την έγγραφη κατάθεση της στιγμιαίας επιθυμίας στο ακασικό αρχείο του σύμπαντος, ενεργοποιούνται θεραπευτικές δονήσεις και ευχές …

AKASHA (πνοή  ASH     à      S άπειρο).

Τα σπειροειδή γλυπτά Δέντρα της Ζωής διαπερνά η ζωτική ενέργεια, Ανάσα,  μετατρέποντας  τα σε διαστασιακές πύλες του axis mundi και πηγές κοσμογονίας, ενώ υπερβαίνει τα επίπεδα της πραγματικότητας και δημιουργεί δυνατότητα πρόσβασης σε άλλη μορφή συνείδησης..

Διαμέσου μιας εσωτερικής φωτεινής πηγής, ενός ομόκεντρου κοσμικού πυρήνα, συσσωρεύεται μπλε κρυσταλλική ενέργεια στις πυραμιδικές πλάκες μαγνητικού υλικού (τεκτονικές πλάκες της γης), μεγεθύνοντας τη δόνηση τους σε μια ανύψωση αναβαθμών, όπως επάνω έτσι και κάτω.Τα εναέρια κάτοπτρα στο εσωτερικό της ενίοτε κρυπτικής βιβλιοθήκης, παραπέμπουν σε παράλληλα σύμπαντα και μαγνητικά πεδία αιώρησης μιας Κοσμικής σφαίρας ανώτερης  σύνδεσης.

 Φασματικής υπόστασης  εγκιβωτισμένες μυστικές  εικόνες  εναλλάσσονται ανάμεσα στο σκιερό, λαβυρινθώδη ιστό τους, με στίγματα από την πολυεπίπεδη διάχυση χρωματικής σκόνης (σπρέι), γραφισμών-αποτυπωμάτων και  τριβής άνθρακα(κάρβουνο), ανασύροντας μνήμες  γαλαξιακών και ατομικών συγκρούσεων  στο Φως και το Σκοτάδι. Η γήινη εξέλιξη στη πορεία της φύσης όπως αντανακλάται  στην επιφάνεια, δημιουργεί από απόσταση την αίσθηση του  επαναλαμβανόμενου παράλληλου Εαυτού, της Αστροπύλης…

Αλεξάνδρα Μαράτη

ASPHYXIA

A S P H Y X I A

Beim Betrachten der Werke von Alexandra Marati machen wir uns, aus dem Chaos ausgehend, auf den Weg eines konzeptuellen Kunstabenteuers zu schwebenden, bürgerlichen Welten mit eigenartigen Geschöpfen und deren persönlichen Obsessionen.

Die kreative Auseinandersetzung bei der Entstehung der Werke entwickelt als Grundlage ein ausgeprägtes theoretisches Fundament in Form langjähriger Recherche sowie vielfältiger Untersuchungen des eigenen künstlerischen Sprachidioms. Die Arbeiten verweisen oftmals auf einen sozialen, ökologischen, philosophischen und politischen Hintergrund, wobei auch Fragen der Identität sowie der Rekonstruierung von Macht und Ordnung gestellt werden. Die Künstlerin kommt einer psychoanalytischen Heraus­forderung nach, indem sie mit Symbolen und Assoziationen schwebende und vieldeutige Argumente heraussucht, ausgestattet mit dem Kanon gegenwärtigen Verhaltens.

Wir verfolgen unmittelbar den durchdachten, inhaltsreichen Kommentar gegenüber Mechanismen, den Aufbau von Methoden einer katastrophalen Autorität, Macht und Kontrolle auf das Reale sowie das Irreale, eine Anklage gegenüber der passiven Akzeptanz der Zerstörung, wobei eine soziale Unsicherheit ohne Beschönigungen oder Analgetika aufgedeckt wird.

Bereits die Verwendung von Spray-Lack verweist auf Praktiken der Straßenkultur, auf künstlerische Revolte und Widerstand, wie sie der „street art“ eigen ist, wobei der Gebrauch von starken, exaltierten Farben, vor allem eines verseuchenden Grüns, trotz seiner aquarellistischen Verwendung, entspannend wirkt und die bevorstehende Katastrophe ankündigt.

Figuren und Objekte, dargestellt in harten, offensiven Formen, erinnern an Science-Fiction-Filme. Diese Figuren und Objekte ersticken im Rahmen ihrer verseuchten Leinwand oder vom Gewicht voluminöser Plakatfarben, die schwer auf ihnen lasten. Oft spielt der Raum eine zentrale Rolle bei der Gestaltung und Aufteilung der Malfläche sowie auch bei der Struktur des Narrativen. Fenster – metaphysische Entfliehungsöffnungen – im Raum­zusammenhang mit den menschlichen Gestalten, eingefügt inmitten eines eigenartigen theatralischen Dämmerlichtes, verleihen eine Schrecknuance.

Die Geschöpfe von Marati, auf der verzweifelten Suche, sich von der Masse zu lösen und sich selbst zu bestimmen, sind Alltagsleute mit einer Miene  von Bitterkeit, von Unzufriedenheit, Gestalten eines Sisyphus-Kampfes in einer Welt, die nur irrationale Lebenskräfte gutzuheißen vermag.

Ihre Werke gleichen einer Chimäre und präsentieren ein persönliches Zeichen gegen einen alltäglichen Gefühlsbetrug.

Sie wenden sich gegen die herrschenden, unvermeidlichen Relationen zwischen Passivität und Aggressivität, gegen Unterwerfung und Gewaltherr­schaft in einer Umwelt der ewig präsenten Zwangssituationen, die jegliche Selbstachtung auslöschen und unverfälschte Kommunikation zerstören. Sozial akzeptables menschliches Verhalten erlahmt und der Mensch wird in eine Bestie oder einen Idioten verwandelt.

Die Ignoranz soll durch einen starken, erstickenden Geistesprozess und eine Unruhe für die infizierenden Attacken gegen die negative Lebensseite, oder gegen den Menschen selbst, bezwungen werden.

Durch den vorgenommenen Einblick sollen die Werke den Menschen, momentan und quasi unbeachtet, in die reelle Existenz des Sichselbst zurückbringen, gegen die Routine und die monotone Vorhersagbarkeit, gegen die zum Schein nur untergrabende Utopie, wie sie sich im Kopf des ideologisierten und historifizierten westlichen Geistes entwickelt.

Unmittelbar ist hier die Rede über das Abenteuer eines Gedankens, der sich an das kollektive Gewissen und Gedächtnis wendet, indem er darstellt, anklagt, andeutet, kommentiert, sich sarkastisch ausdrückt mit einem recherchierten spielerischen Gemüt und einem stummen, ironischen Lachen.

Die Künstlerin, eine ausbrechende (explodierte) Abtrünnige, drückt die Grobheit der Gesellschaft und ihre oberflächlich unbeschwerte Position vor der Selbstzerstörung aus, die das Weiterleben unserer persönlichen Freiheiten und unserer Jugendvisionen verurteilen.

Maria Kenanidou

Kunsthistorikerin

Die Bearbeitung der deutschen Übersetzung

von Manfred Chobot

ASPHYXIA

Με εκκίνηση το χάος στη θέαση των έργων της Αλεξάνδρας Μαράτη, παρακινούμαστε για μία εννοιολογική εικαστική περιπέτεια στους αιωρούμενους αστικούς της κόσμους, με τα ιδιότυπα πλάσματά του και τις προσωπικές της εμμονές.

Η παραγωγή αλλά και οι αναγνώσεις των έργων της, βασίζονται σε ένα ισχυρό θεωρητικό οικοδόμημα που προέρχεται από πολυετή διερεύνηση πολυσχιδούς αναζήτησης για την σύνταξη του προσωπικού της εικαστικού ιδιολέκτου.

Παραπέμπουν συνήθως σε κοινωνικό, οικολογικό, πολιτικό, φιλοσοφικό σχολιασμό θέτοντας ζητήματα, ταυτότητας, αναπαράστασης, αυτεξουσίας-εξουσίας, τάξης. Επιχειρεί μία ψυχαναλυτική πρόκληση, με σύμβολα, αναπτύγματα μιας σκέψης, μετέωρα και πολυσήμαντα, προικισμένα με την ικανότητα να τροφοδοτούν με αιτίες, τις συμπεριφορές του παρόντος.

Παρακολουθούμε με αμεσότητα τον μελετημένο, περιεκτικό σχολιασμό για τη διατύπωση μιας κριτικής στους μηχανισμούς, ανάπτυξης μεθόδων μιας καταστροφικής κυριαρχίας, εξουσίας και ελέγχου στο πραγματικό και στο ασυνείδητο, μίας καταγγελίας για τη παθητική στάση απέναντι στην καταστροφή, αποκαλύπτοντας την αλήθεια χωρίς ωραιοποιήσεις-αναλγητικά της κοινωνικής ανασφάλειας.

Ήδη η επιλογή του spray σαν ζωγραφικό μέσο, παραπέμπει σε πρακτικές της κουλτούρας του δρόμου, της καλλιτεχνικής αντίδρασης και αντίστασης της street art ενώ η χρήση έντονων χρωματικών εξάρσεων, ιδιαίτερα αυτού του μολυσματικού πράσινου, αν και είναι δουλεμένο με ένα ακουαρελίστικο τρόπο έτσι ώστε να χαλαρώνει λίγο την σύνθεση, τελικά καταγγέλλει την επερχόμενη καταστροφή.

Φιγούρες και αντικείμενα αποδομένα με σκληρές επιθετικές φόρμες, παραπέμπουν σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Ασφυκτιούν μέσα στο πλαίσιο του μολυσμένου καμβά ή και του βάρους που δημιουργούν μεγάλοι όγκοι από πλακάτ χρώματα, ασκώντας σ’ αυτά έντονες πιέσεις. Ο χώρος πολλές φορές κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στην οργάνωση και διάρθρωση της ζωγραφικής επιφάνειας, αλλά και στην δομή του αφηγηματικού της λόγου. Με παράθυρα-μεταφυσικά ανοίγματα διαφυγής και σε συνδυασμό με την ανθρώπινη παρουσία που εντάσσεται σ’αυτόν με μία ιδιότυπη θεατρικότητα σε ημίφως, προσδίδει μια τρομακτική χροιά.

Τα πλάσματα της Μαράτη ασφυκτιούν καθώς ζητώντας απεγνωσμένα τον διαχωρισμό τους από την μάζα και την δική τους αυτοπραγμάτωση, είναι καθημερινοί άνθρωποι με αποτυπωμένη στα πρόσωπα μιας αίσθησης πίκρας, της δυσαρέσκειας, αποκυήματα ενός Σισύφειου αγώνα σε ένα κόσμο που μπορεί μόνο να επιβεβαιώσει άλογες ζωτικές του δυνάμεις.

Τα έργα της χιμαιρικά, φέρουν το στίγμα της καλλιτέχνιδος εναντίον της καθημερινής συναισθηματικής εξαπάτησης. Στρέφονται εναντίον των αναπόφευκτων επικρατούντων σχέσεων παθητικότητας-επιθετικότητας και υποταγής – δυνάστευσης μέσα στο κλίμα των πανταχού παρόντων εξαναγκασμών, που καταρρακώνουν τη αυτοεκτίμηση, καταλύουν την αυθεντική επικοινωνία, παραλύουν την επεξεργασία κοινωνικά αποδεκτών συμπεριφορών και αποθηριώνουν ή αποβλακώνουν τον άνθρωπο.

Δηλώνουν ότι επιθυμεί το ξεπέρασμα της άγνοιας, από δυνάμεις έντονα πνευματικά τουλάχιστον πνικτικές και διαποτισμένες από μια ρευματώδη ανησυχία για την μολυσματική επίθεση των αρνητικών δεδομένων της ζωής ή του ίδιου του ανθρώπου. Μέσα από την ενδοσκόπηση  που προτείνουν ίσως τον επαναφέρουν στιγμιαία και σχεδόν λαθραία στην πραγματική υπόσταση του είναι του, εναντίον της ρουτίνας και της μονότονης προβλεψιμότητας, της φαινομενικής υπονομευτικής ουτοπίας της, όπως βρίσκεται στο μυαλό της ιδεολογικοποιημένης και ιστορικοποιημένης δυτικής σκέψης.

Με έργα που μαρτυρούν, με αμεσότητα, την περιπέτεια μιας σκέψης, που απευθυνόμενη στη συλλογική συνείδηση και μνήμη προβάλλει, καταγγέλλει, διατυπώνει, σχολιάζει, εκφράζει  με σαρκασμό, μελετημένη περιεκτική περιπαικτική διάθεση και ένα βουβό ειρωνικό γέλιο, η καλλιτέχνης, εκρηκτικός αποστάτης, καταδεικνύει τη βαναυσότητα της σύγχρονης κοινωνίας και την ανόητα ανέμελη στάση μπροστά στην αυτο-καταστροφή που καταδικάζει το μέλλον των προσωπικών μας ελευθεριών και των νεανικών μας οραμάτων.

ΜΑΡΙΑ ΚΕΝΑΝΙΔΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΤΕΧΝΗΣ

GUERRILLA OF THE ECOTYPES

GUERRILLA OF THE ECOTYPES

   The trouble with our times is that the future is not what it used to be.

 Paul Valéry
French poet, essayist and critic

 (1871 - 1945)

Ecotype = A subspecies or race that is especially adapted to a particular set of environmental conditions.

From the 1980s until very recently, in art, a direct reference to pan-human socio-political issues was considered inappropriate, inopportune, pretentious and outmoded. The post-modern condition and its votaries, with their unadulterated scepticism towards the “big Utopian narratives” and their total acceptance of capitalism as the sole and incontestable system of governance of the state and the everyday life of the citizen, “prohibited” the treatment of universal issues, promoting an art that dealt rather with the criticism of the constructed image and, more generally, of stereotypes of every sort. The universal, the utopian and the ideological were replaced by the local, the contemporary and the reactionary.

Now, however, especially in the wake of the threat of financial meltdown, it appears that this tight little vessel may have sprung a few leaks, that visual artists may have jumped ship and regained the ability to talk freely and directly about global political, economic, social and environmental issues without being considered passé and anachronistic, precisely because the system in which we are all embarked has been shown to be less perfect than it seemed.

One of the most important problems that mankind has to contend with on a daily basis, now more than at any other time in history, is the approaching planetary ecological catastrophe. Global warming will have innumerable consequences, not only for the ecosystem and our present way of life but also on the geopolitical level. Hundreds of millions of people will not have enough water. Deaths from malnutrition, malaria, dengue fever and air pollution will be commonplace. Rising temperatures are also expected to result in a lack of clean water, farmland and food, sparking conflicts and migrations. It is these clashes that Alexandra Marati examines in her work.

Her “futurist” paintings lay before our eyes a vivid picture of the day after tomorrow. The planet has reached the stage of self-destruction (or is on the verge) and the ecotypes are waging their own guerrilla wars. Global warming has led to conflict over food and water, people must wear masks to breathe and GMOs are the rule rather than the exception. In primarily urban landscapes, rendered with large, planar geometrical shapes, solitary figures and small groups search for the necessities of life. Her pictures are usually classified on the basis of the particular colour she chooses to use in each work, which usually has to do with the degree of atmospheric pollution she wishes to portray. The human (?) figures sometimes simply lie still and attempt to breathe, sometimes lash out furiously in all directions. In the “Hanged Man”, a work that is at once unique and wholly characteristic, a reversed crucifix is the absolute symbol of the post-Apocalyptic world (without any impression of hope or of the possibility of improvement), a world that, as in Ridley Scott’s “Blade Runner”, is perhaps not only futurist but at the same time deeply prophetic and true.

Like a tail-piece to the exhibition, a tangible extension of her pictorial thought, an installation at the back of the gallery places us squarely in the space-time of Marati’s work: an abandoned greenhouse (or rather, a small garden) with earth, plastic vegetables, rubbish, smoke, and a transparent Plexiglas pyramid, a garden of the remote dark future, where nothing is real but everything is a faithful copy.

Thodoris Markoglou

Art Historian – Curator, State Museum of Contemporary Art

Thessaloniki

GUERRILLA OF THE ECOTYPES

Το πρόβλημα με την εποχή μας είναι ότι το μέλλον δεν είναι πια αυτό που ήταν.

Paul Valery
Γάλλος κριτικός και ποιητής (1871-1945)

Οικότυπος = Μια ομάδα ή έθνος, μέσα σ’ένα είδος, που έχει μοναδικά φυσικά χαρακτηριστικά, γενετικά προσαρμοστικά σε συγκεκριμένες περιβαλλοντικές συνθήκες.

Από τη δεκαετία του 1980 μέχρι και το πρόσφατο παρόν, στην τέχνη, η ευθεία αναφορά σε κοινωνικοπολιτικά, πανανθρώπινα ζητήματα θεωρούνταν άκαιρη, ανεπίκαιρη, σοβαροφανής και ξεπερασμένη. Η μεταμοντέρνα κατάσταση και οι θιασώτες της, με τον άκρατο σκεπτικισμό απέναντι στις «μεγάλες ουτοπικές διηγήσεις» και με την πλήρη αποδοχή του καπιταλισμού ως το αδιαφιλονίκητο και μοναδικό σύστημα διακυβέρνησης του κράτους και καθημερινότητας του πολίτη, «απαγόρευε» την ενασχόληση με οικουμενικά ζητήματα, προωθώντας μια τέχνη, που ασχολούνταν περισσότερο με την κριτική της κατασκευασμένης εικόνας και γενικότερα κάθε στερεοτύπου. Το οικουμενικό, ουτοπικό, ιδεολογικό είχε αντικατασταθεί από το τοπικό, σύγχρονο και αντιδραστικό.

Στις μέρες μας ωστόσο, ιδίως μετά την επικείμενη οικονομική κατάρρευση, μοιάζει σαν να άνοιξαν κάποιες «τρύπες» στο «καράβι» του συστήματος και μέσα από αυτές ίσως και να ξεπηδήσουν εικαστικοί καλλιτέχνες που θα μπορούν πλέον να μιλάνε ευθέως και άμεσα για τα παγκόσμια πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, χωρίς να θεωρούνται passé και αναχρονιστικοί, ακριβώς γιατί αποδεικνύεται πια ότι το σύστημα στο οποίο όλοι εντασσόμαστε δεν είναι τόσο τέλειο όσο μοιάζει.

Ένα λοιπόν από τα σημαντικότερα προβλήματα που καλείται καθημερινά να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα, στην εποχή μας πιο πολύ από κάθε άλλη φορά, είναι η επερχόμενη οικολογική καταστροφή του πλανήτη. Η υπερθέρμανση της γης θα έχει αμέτρητες συνέπειες τόσο στο οικοσύστημα και στον τρόπο ζωής μας όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι δε θα έχουν αρκετό νερό για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους. Ο υποσιτισμός, η ελονοσία και ο δάγκειος πυρετός καθώς και οι θάνατοι απ’ την αύξηση του νέφους θα είναι καθημερινοί. Επίσης η  συνεχής αύξηση των θερμοκρασιών αναμένεται να οδηγήσει και σε έλλειψη καθαρού νερού, καλλιεργήσιμων εκτάσεων και τροφής, πυροδοτώντας συγκρούσεις και μετακινήσεις πληθυσμών. Αυτές τις συγκρούσεις λοιπόν εξετάζει στο έργο της η Αλεξάνδρα Μαράτη.

Η «μελλοντολογική» ζωγραφική της παρουσιάζει ζωντανά, μπροστά στα μάτια μας, την «επόμενη μέρα». Ο πλανήτης έχει περάσει στο στάδιο της καταστροφής του (ή βρίσκεται στο όριο) και ο «ανταρτοπόλεμος των οικοτύπων» έχει ξεκινήσει. Η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει οδηγήσει σε συρράξεις, λόγω έλλειψης τροφής και νερού, οι άνθρωποι ζουν μόνο με μάσκες και οι «μεταλλαγμένοι» κυριαρχούν. Μέσα σε αστικά κυρίως τοπία που αποδίδονται με μεγάλες, επίπεδες, γεωμετρικές φόρμες κινούνται άτομα μεμονωμένα ή ομάδες που προσπαθούν να επιβιώσουν. Οι πίνακες της κατηγοριοποιούνται συνήθως με βάση το ενιαίο χρώμα που επιλέγει η καλλιτέχνης κάθε φορά να χρησιμοποιήσει στο εκάστοτε έργο και αυτό έχει να κάνει πολλές φορές με τον βαθμό μόλυνσης του περιβάλλοντος που επιθυμεί να αποδώσει. Οι ανθρώπινες (;) μορφές, άλλοτε απλά κείτονται και προσπαθούν να αναπνεύσουν, άλλοτε εξαγριωμένες πολεμούν προς πάσα κατεύθυνση ενώ μεμονωμένη περίπτωση, αλλά χαρακτηριστική, αποτελεί το έργο “Hanged Man”. Σ’ αυτό ένας ανάποδα Εσταυρωμένος είναι το απόλυτο σύμβολο του μετα-Αποκαλυπτικού κόσμου(χωρίς καμία εντύπωση ελπίδας ή βελτίωσης των συνθηκών) ενός κόσμου που, όπως και στην ταινία “Blade Runner” του Ridley Scott, ίσως δεν είναι μόνο μελλοντικός αλλά ταυτόχρονα βαθιά προφητικός και αληθινός.

Η έκθεση συμπληρώνεται από μια εγκατάσταση η οποία μας τοποθετεί πολύ πιο έντονα και απτά στο χώρο και στο χρόνο των ζωγραφικών έργων της Μαράτη. Επέκταση λοιπόν της ζωγραφικής της σκέψης αποτελεί στο πίσω μέρος της γκαλερί, ένα εγκαταλελειμμένο θερμοκήπιο (ή καλύτερα ένας μικρός κήπος) με χώμα, πλαστικά λαχανικά, σκουπίδια, καπνούς και μια διάφανη Plexiglas πυραμίδα, ένας κήπος στο απώτερο ζοφερό μέλλον όπου τίποτα δε θα είναι αληθινό και ζωντανό αλλά όλα θα είναι πειστικά αντίγραφα.

Θοδωρής Μάρκογλου

Ιστορικός της Τέχνης – Επιμελητής Κ.Μ.Σ.Τ.

Θεσσαλονίκη

INTRODUCTION

INTRODUCTION

Ιn the work of Alexandra Marati ,the need to re-produce is drawn by something fleeting and transitory, the secret and chthonic structure of meaning. The abstract image - making of her works, with its metaphysical disposition, is reinforced by an emblematic, indeterminate depth, by fragments of fatal experiences (personal, political, social and psychological) by fantasy and memory. The associational qualities of her painting are interpreted as hermetic scenes of self-knowledge, as awareness of an absence which gives meaning to the violent use of color, through the fragmentation and opposition of paint and “sacrilegious” materials (card, wood, wire, acrylics, spray paint, building materials).The artist does not arrange the formal components of her work in a lucid and rational manner, but instead provokes internal conflicts, disrupting order on the level of works which are “dense ,compact and clearly structured, ,complexes which reflect the vulnerability of human forms and create the need for an intuitive approach”.(Alexandra Marati)

                                     

Dr. Sania Papa

Art theorist

Independent Curator

INTRODUCTION

Στο έργο της Αλεξάνδρας Μαράτη, η ανάγκη για αναπαράσταση έλκεται από κάτι διαφεύγον, από την κρυφή και χθόνια δομή του νοήματος. 

Η αφαιρετική εικονοποιία των έργων της με μεταφυσική διάθεση ενισχύεται από ένα εμβληματικό απροσδιόριστο βάθος, από θραύσματα ολέθριων βιωμάτων (προσωπικών, πολιτικο – κοινωνικών, ψυχολογικών), φαντασιώσεων και μνημονικών εγγραφών. 

Οι συνειρμικές ιδιότητες της ζωγραφικής δομής ερμηνεύονται  ως ερμητικοί τόποι αυτογνωσίας, ως συνειδητοποίηση μιας έλλειψης που καθιστά σημαίνουσες τις βίαιες  χρωματικές εκφορές μέσω της διάσπασης και της αντιπαράθεσης χρώματος και «βέβηλων» υλικών (χαρτόνι, ξύλο, σύρμα, ακρυλικά, χρωματικά σπρέι, δομικά υλικά). 

Η καλλιτέχνης δεν τακτοποιεί τα μορφικά της στοιχεία καθαρά και λογικά αλλά προκαλεί εσωτερικές συγκρουσιακές καταστάσεις, μια διασάλευση της τάξης στο επίπεδο του φανταστικού, στο πεδίο των κλειστών αινιγματικών συστημάτων. 

Σε μια εποχή διακύβευσης, τρόμου, και ανισορροπίας, η Αλεξάνδρα Μαράτη συλλαμβάνει έργα «συμπαγή και καθαρά δομημένα, συμπλέγματα που αντανακλούν την ευπάθεια των ανθρώπινων μορφών και δημιουργούν την ανάγκη μιας διαισθητικής προσέγγισης. 

Dr. ΣΑΝΙΑ ΠΑΠΑ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟΣ ΤΕΧΝΗΣ

TERROR AREAS

Το έργο της Αλεξάνδρας Μαράτη δομεί και αποδομεί το χώρο της δισδιάστατης επιφάνειας, με τρόπο ώστε η νοητή προέκταση του χώρο, μέσα από τα συνθετικά και αναλυτικά επίπεδα, να δημιουργεί ένα είδος θεατρικού σκηνικού, όπου το δρώμενο είναι η ίδια η εικαστική πράξη, που μοιάζει να αιωρείται σαν μια ημιτελής αλλά και άρτια πράξη.

Η ίδια η καλλιτέχνις με αυτήν την πράξη της υπογραμμίζει το ενδιαφέρον της για τη δόμηση του χώρου μέσα από τη χρήση ζωγραφικών και εξω-γραφικών φθαρμένων υλικών, ενώ συγχρόνως ο χώρος αυτός περικλείει και όλους τους νοητούς, πραγματικούς και μη πραγματικούς, έτσι ώστε να δημιουργεί εντυπώσεις από βιωματικούς χώρους, όπως αποδομημένα δωμάτια, περιοχές, δρόμους, μέσα από την χειρονομία που εμπεριέχεται στην κατασκευή τους. Οι γραμμές και τα σχήματα γίνονται η ύλη της, το υλικό που προέρχεται από συγκινησιακές καταστάσεις και εμπειρίες. Μπορούμε να πούμε ότι η Αλεξάνδρα Μαράτη, με αυτόν τον τρόπο εμποδίζει την εικόνα να ακινητοποιηθεί, αφού είναι εμπειρικά και βιωματικά εξελισσόμενη.

Η διαλεκτική που δημιουργείται από τη σχέση αυτή που προκαλεί ο χώρος αναπτύσσει μια δομική και κατασκευαστική ένταση η οποία υπαινίσσεται ένα είδος δομικής –μεταφορικά- αποδόμησης, αφού η καλλιτέχνης κατασκευάζει, δηλαδή, συνθέτει, αντικείμενα, χρώμα, σχέδιο, διάφορα υλικά, έτσι ώστε μέσα από την σύνθεση να δημιουργείται η εντύπωση μιας ανεξιχνίαστης καταστροφής.

Εκείνο που κρύβεται πίσω από τις θεαματικές αντιθέσεις είναι η ενότητα της αθλιότητας. Το θέαμα υφίσταται με μία μορφή συγκεντρωμένη ή διάχυτη, ανάλογα με τις ανάγκες του συγκεκριμένου σταδίου της αθλιότητας που αρνείται και συντηρεί. Και στις δύο περιπτώσεις, δεν είναι παρά μια εικόνα ευτυχισμένης ενοποίησης, περιβάλλομενη από θλίψη και τρόμο στο γαλήνιο κέντρο της δυστυχίας. Η κοινωνία – φορέας του θεάματος δεν εξουσιάζει τις υποανάπτυκτες περιοχές μόνο με την οικονομική της ηγεμονία, τις εξουσιάζει σαν κοινωνία του θεάματος. Εκεί όπου απουσιάζει ακόμα η υλική βάση, η σύγχρονη κοινωνία έχει ήδη κατακυριεύσει θεαματικά την κοινωνική επιφάνεια κάθε ηπείρου. -GUY DEBORD, Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΜΑΤΟΣ.

Η Αλεξάνδρα Μαράτη, με τη συγκεκριμένη εργασία της πειραματίζεται πλέον με υλικά αλλά κυρίως με το χώρο και την αντικειμενική διάστασή του. Από το χώρο του ονειρικού, σε προηγούμενες εργασίες και των αρχετύπων έχει μεταβεί σε αυτόν του πραγματικού και της ρεαλιστικής κουλτούρας. Μπορούμε να πούμε ότι η καλλιτέχνης χειρίζεται, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα λέγαμε, τα νέα της υλικά, ενώ συγχρόνως η χρωματική της σύνθεση και οι τόνοι τροφοδοτούνται από την προσωπική της διαλεκτική ισορροπία.

Δωροθέα Κοντελετζίδου

Ιστορικός της τέχνης